نیروی محرکه همه این آسانسورها از طریق موتورهای آنها تامین می گردد. این موتورها در صنعت آسانسور به دسته های مختلف آسنکرون و سنکرون تقسیم بندی می شوند.
موتورهای سنکرون که به موتورهای گیرلس در صنعت آسانسور مشهور هستند، در ذیل به تفصیل توضیح داده شده اند.
موتور گیرلس :
اساس کار موتورهای گیرلس بر مبنای استفاده از خواص آهنربای دائم می باشد. در صنعت آسانسور از نوع موتورهای PMAC استفاده می گردد. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از مواد و آلیاژهای خاص، تولید آهنرباهای دائم بسیار قوی آسان و نسبت به گذشته ارزان تر و اقتصادی تر شده است که در نتیجه باعث کاهش قیمت این موتورها در توان های گوناگون شده است.
حال می خواهیم به ساختار داخلی و نحوه عملکرد آن ها بپردازیم. روتور در این موتورها از نوع مغناطیس دائم بوده که با برخی از موتورهای گیرلس که روتور آن ها از نوع سیم کشی شده است و با جریان DC تبدیل به مغناطیس می شود تفادت دارد. تحریک این موتورها از طریق استاتور است. در واقع سه فاز موتور، از سیم پیچی های استاتور آن نشأت گرفته است. روش کار به این صورت است که جریان تحریک در استاتور، باعث ایجاد قطب های مغناطیسی در استاتور می گردد که با نام های S و N می باشند. این قطب های ایجاد شده، در صورتیکه که با قطب روتور غیر همنام باشند، همدیگر را جذب نموده و اگر همنام باشند، باعث دفع یکدیگر می شوند. این امر اگر مکررا انجام شود، اساس کار موتورهای گیرلس را بوجود می آورد.
اولین قدم در راه اندازی موتورهای گیرلس، استفاده از وسیله ای است تا بتوان با کمک آن موقعیت دقیق روتور و استاتور را بدست آورد که به آن انکودر می گویند. یکی از پرکاربردترین انکودرهای مورد استفاده در موتورهای سنکرون، انکودر مطلق می باشد که در ادامه توضیات مفصل تری در این رابطه داده می شود.
انکودرهای مطلق: در موتورهای گیرلس (مغناطیس دائم PM) موقعیت روتور نسبت به استاتور برای راه‌اندازی و کنترل حرکت موتور اهمیت اساسی دارد. بنابراین لازم است که در هر لحظه موقعیت روتور نسبت به استاتور معین شود. این موقعیت خیلی ساده می‌تواند با یک زاویه بین صفر تا ۳۶۰ درجه، نسبت به یک مرجع ثابت بیان شود. این کار توسط انکودر مطلق انجام می‌شود. مبنای کار این انکودر هم تا حدی مشابه انکودر افزایشی است. در اینجا به ازای هر موقعیت روتور در بازۀ ۳۶۰ درجه، یک عدد باینری منحصربه‌فرد تولید می‌شود و به سیستم کنترل موتور ارسال می‌شود. مثلاً اگر بخواهیم کل ۳۶۰ درجه را به ۲۰۴۸=۲۱۱ قسمت تقسیم کنیم، به ازای هر موقعیت روتور یک عدد ۱۱ بیتی تولید می‌شود. روش تولید این عدد هم می‌تواند نوری یا مغناطیسی باشد. در روش نوری، مشابه انکودر افزایشی، صفحه‌ای داریم که شیارهای متعددی در چند دایرۀ هم‌مرکز روی آن هست و نور به آن تابیده و توسط سنسور دریافت می‌شود. طراحی صفحه به گونه‌ای است که سیگنال دریافتی کد مربوط به موقعیت روتور را تولید می‌کند. همچنین در بیشتر انکودرها کد تولیدشده به صورت Grey است، یعنی دو کد متوالی تنها در یک بیت با هم اختلاف دارند. که این باعث کاهش بسیار زیاد خطا می‌شود.
تابلو فرمان های گیرلس، فقط در مد کنترلی کلوز Closed-Loop استفاده می شوند. شرکت آریان آسانسور همواره در راستای تولید با کیفیت تابلو فرمان های گیرلس تلاش نموده است. برخی از این محصولات به صورت integrated می باشند یعنی برد کنترلی با درایو با یکدیگر ادغام شده اند. این امر باعث یکپارچه شدن سیستم کنترلی و تابلو فرمان گردیده که مزیت هایی از قبیل عدم تطابق کنترل کننده با درایو، مشکلات احتمالی در ارتباط درایو با کنترل کننده از قبیل ارتباطات پارالل و غیره را می توان نام برد.
یکی از قابلیت هایی که به اجبار باید در تابلو فرمان های گیرلس وجود داشته باشند، توانایی باز کردن ترمز آسانسور به صورت دستی، می باشد که در این حالت تابلو فرمان، برق مورد نیاز برای باز کردن ترمز را فراهم می کند زیرا باز کردن ترمز بدون استفاده از انرژی الکتریکی در آسانسورهای گیرلس امری دشوار است.
شرکت آریان آسانسور گزینه های بسیار متنوع و با کیفیتی را داشته که اسامی برخی از این تابلو فرمان های گیرلس با ویژگی های آن ها در ذیل آمده است:
تابلو فرمان اشمرسال Schmersal که محصول لاکچری شرکت بوده و کلیه تجهیزات به کار رفته در آن از برندهای معروف اروپایی استفاده شده است. کشور آلمان سازنده این کنترل کننده اسانسور می باشد. در این تابلو فرمان از درایو زیلابگ ساخت شرکت آلمان برای کنترل موتور استفاده شده است که این برند نیازی به معرفی نداشته و در صنعت آسانسور جهان از شهرت خوبی برخوردار است. این محصول برای پروژه های حرفه ای، مراکز اداری تجاری، ساختمان های لوکس و بلند مرتبه و مراکزی که تعداد استارت های بالایی دارند، بسیار مناسب است زیرا به دلیل استفاده از تجهیزات آلمانی و اروپایی در این تابلو فرمان، احتمال خرابی در آن بسیار کم است. این تابلو فرمان قابلیت ارائه حرکت شیرجه بسیار مناسب و ایمن را دارد.
دیگر محصول پر طرفدار شرکت آریان آسانسور، تابلو فرمان آرکل Arkel می باشد که ساخت کشور ترکیه بوده و از کیفیت سخت افزاری و نرم افزاری خوبی برخوردار است. این محصول نیز حرکت شیرجه ای و قابل قبولی را ارائه می کند.
حال میخواهیم به ذکر نام برخی دیگر از تابلو فرمان های گیرلس شرکت آریان آسانسور بدون ذکر جزییات آن ها بپردازیم. این تابلوها عبارتنداز: تابلو فرمان آرپک ArPack، تابلو فرمان یاسکاوا Yaskawa، تابلو فرمان تکفاز گیرلس ادونس Advance، تابلو فرمان سه فاز ادونس Advance، تابلو فرمان بلولایت Bluelight و تابلو فرمان زیلابگ Ziehl-Abegg، تابلو فرمان تابلو فرمان اچ پی مونت Hpmont تابلو فرمان جفران Gefran و غیره.
تابلو فرمان های گیرلس شرکت آریان آسانسور، نیازی به سنسور دورانداز برای دوراندازی قبل از رسیدن به طبقه مورد نظر نداشته و از این جهت، زحمت چیدمان آهنربای دور انداز طبقات و هزینه ی سنسور دور انداز را ندارد. به طور کلی در تابلو فرمان های closed-loop شرکت آریان آسانسور، نیازی به سنسور دور انداز نبوده و برای تنظیم لول طبقات نیازی به جابجایی آهنرباهای تراز طبقات نیست و به صورت نرم افزاری پس از عملیات شناسایی چاه این امر میسر است.
