مقالات

تابلو فرمان آسانسور همانند سایر تابلوهای فرمان دارای اجزای الکترونیکی و الکتریکال می باشد که مجموع این ادوات در کنار یکدیگر تابلو فرمان آسانسور را تشکیل می دهند.

طراحی تابلو فرمان آسانسور مستلزم داشتن دانش کافی در زمینه طراحی آسانسور و همینطور استانداردهای جانبی آن می باشد، در کنار این دو اصل استفاده از قطعات اورجینال و با کیفیت متناسب با کاربری آسانسور نیز حائز اهمیت می باشد. این قطعات یا اجزا در هر کدام در تابلو فرمان یک قطعه مستقل شناخته می شوند، اما هر کدام از آنها ممکن از یک الی هزاران قطعه تشکیل شده باشند.

برای مثال یکی از اجزاء مهم در تابلو فرمان آسانسور برد اصلی یا کنترلر می باشد، این برد به تنهایی یکی از اجزا تشکیل دهنده تابلو فرمان می باشد اما همین برد از صدها قطعه در کنار هم تشکیل شده است. در مثالی دیگر می توان از درایو آسانسور یاد کرد، که از قطعات الکترونیکی بسیار زیادی تشکیل شده است.

یک تابلو فرمان از اجزای زیر تشکیل شده است که هر کدام از آنها وظایفی را بر عهده دارند:

کلیدهای حفاظتی سه فاز

• حفاظت در برابر اتصالی و جریان های نا متعارف بروی برق سه فاز را بر عهده دارد و در صورت وقوع اتصالی و یا جریان کشی بیش از حد مجاز، جریان الکتریکی را قطع می کند.

منبع تغذیه AC

• معمولاً در تمامی تابلوهای فرمان آسانسور تغییر سطح ولتاژ در جریان AC وجود دارد که برای مصارف مختلف از آن استفاده می شود. اما یکی از این منبع های AC، یک ترانس کاهنده 220 ولت به 110 ولت و یا یک ترانس ایزوله 220 ولت به 220 ولت می باشد که برای تامین ولتاژ مدار ایمنی (اصطلاحاً سری ایمنی) می باشد.

کلیدهای حفاظتی تکفاز

• حفاظت در برابر اتصالی و جریان های نا متعارف بروی برق تکفاز را بر عهده دارد و در صورت وقوع اتصالی و یا جریان کشی بیش از حد مجاز، جریان الکتریکی را قطع می کند.

منبع تغذیه DC

• تامین ولتاژ با جریان DC در سطوح مختلف توسط Power supply switching که در تابلو فرمان تعبیه می شود، تامین می شود.
• برای اینکه یک انسان دچار برق گرفتگی شود، تنها عبور جریان 30 میلی آمپر از بدن کافیست تا شوک الکتریکی دردناک و از دست رفتن کنترل عضلات را تجربه کند و در این محدوده ی جریانی است که قفل عضلانی آغاز می شود، و امکان جدا کردن بدن از برق بصورت طبیعی امکان پذیر نمی باشد و امکان وقوع مرگ وجود دارد. راهکار جلوگیری از برق گرفتگی استفاده از کلیدهای محافظ جان تکفاز و سه فاز (Residual-Current device) می باشد.

کنترل فاز

• کنترل فاز نقش کلیدی را در آسانسور ایفا می کند، این ماژول برای اندازه گیری سطح ولتاژ، جابجایی توالی فازها، قطع یک فاز و یا چند فاز، قطع نول در تابلو فرمان استفاده می شود.

کنتاکتور

• کنتاکتورها برای قطع و وصل جریان سه فاز موتور و همچنین سایر ادوات الکتریکی مانند مگنت ترمز موتور مورد استفاده قرار می گیرند. انتخاب رنج توانی این کنتاکتور وابسته به نوع مصرف کننده و توان و جریان کشی آن می باشد.

به مثال زیر در رابطه با حساسیت استاندارد برای کنتاکتور توجه کنید:

یکی از الزامات استاندارد ملی و EN81، استفاده از کنتاکتور AC3 برای موتورهای قفسه سنجابی می باشد. بنابراین تابلو فرمان ملزم به خرید و استفاده از کنتاکتور با استاندارد فوق می باشد.

رله

• رله یک قطعه الکترومکانیکی است که کاربرد آن در مدارات الکتریکی مانند یک کلید ساده می باشد، با این تفاوت که برخلاف کلید که برای باز و بسته شدن آن باید به صورت دستی عمل کرد، در رله باز و بسته شدن بوسیله جریان الکتریکی انجام می شود. رله از سه بخش سیم پیچ، فنر و کنتاکت ها تشکیل شده است. وقتی جریان در سیم پیچ جاری می شود، یک میدان مغناطیسی در اطراف سیم پیچ ایجاد شده و موجب جذب میله آهنی توسط سیم پیچ می شود. انتهای میله آهنی مانند یک سوئیچ عمل کرده و مدار را باز یا بسته می کند. وقتی سیم پیچ مغناطیسی نباشد فنر موجود در رله میله آهنی را به حالت طبیعیش (باز یا بسته) برمیگرداند. در بلوک دیاگرام رله های الکترومکانیکی فنر نشان داده نشده ولی این فنر به صورت داخلی وجود دارد.

برد اصلی یا کنترلر

برد اصلی آسانسور همان مغز متفکر آسانسور می باشد، تمام تصمیمات حرکتی و غیره توسط این برد انجام می شود. این بردها به تفکیک نوع آسانسور اعم از کششی یا هیدرولیک و همچنین میزان سرعت و تنوع فانکشن های حیاتی دارای طراحی های مختلفی می باشند و قابلیت های آنها با هم متفاوت می باشد. این بردها از نرم افزار تخصصی برای آسانسور بهره می برند و الگوریتم های کنترلی که برای آنها نوشته شده است بسیار پیچیده و تخصصی می باشد.

درایو

• درایو یا کنترل دور موتور، در صنعت آسانسور یک قطعه یا وسیله بسیار مهم و تاثیرگذار در موارد زیر می باشد:
• کاهش مصرف انرژی برق
• افزایش کیفیت حرکتی و حذف شوک های استارت، استپ
• افزایش ایمنی به جهت سرعت و جهت موتور به صورت لحظه ای در آسانسورهای Closed Loop
• افزایش عمر قطعات مکانیکی آسانسور، مانند:
• موتور
• کابین
• سیم بکسل ها
• و غیره

برد ADO

• کلمه ADO مخفف سه کلمه ADVANCE DOOR OPENING می باشد، که در فارسی آنرا “پیش باز کن درب” نیز تعبیر می کنند، از نظر فانکشنی وظیفه این برد پل دادن در درب طبقه در حالت های زیر می باشد:
• همسح سازی
• همسطح سازی مجدد

در هر دو حالت بالا، آسانسور می تواند با درب باز حرکت کند، به شرطی که تابلو فرمان مجهز به Zone Safety Module یا همان ADO باشد. برد ADO یکی از الزامات اصلی استاندارد EN81-20/50 و بندهای مرتبط با UCM می باشد.

برد کارکدک

این برد به برد کابین نیز معروف است و محل نصب آن بالای کابین و درون جعبه رویزیون یا جعبه بازرسی می باشد، تمام سیگنال های مهم کابین به این برد متصل می شود، این سیگنال ها به ترتیب زیر می باشند:

• شستی های کابین
• نمایشگر کابین (اعم از سون سگمنت، باینری، گری کد)
• نمایشگر جهت حرکت کابین
• کلیدهای کنترلی درب کابین
• سیگنال های کنترلی وضعیت بازرسی از داخل کابین
• کلید زنگ اضطراری
• روشنایی اضطراری
• روشنایی حین حرکت
• روشنایی دائم
• کلید فن کابین